1. In een legerkamp
2. Aan het hof van de groothertogin
3. In de bruidskamer
4. In een legerkamp

• Groothertogin, (mezzo)sopraan
• Wanda, sopraan
• Fritz, tenor
• Prins Paul, tenor
• Baron Pück, tenor
• Generaal Bumm, bas

Het stuk is een cynische parodie op de Duitse 'Kleinstaaterei'. De hoofdrol, destijds gecreëerd voor de mezzo Hortense Schneider, vereist een echte comédienne. Hilarisch zijn de complotscène en de huwelijksnacht-met-hindernissen. Ontroerend is de liefdesverklaring van de groothertogin: "Dites-lui..." ("Zegt u hem..."). Het werk heeft destijds een enorm succes geoogst en wordt nog altijd beschouwd als een van de beste stukken van Jacques Offenbach.

Het piepkleine groothertogdom Gerolstein wordt geregeerd door generaal Bumm en baron Pück. De groothertogin zelf was tot nu toe nog te jong om zich met staatszaken bezig te houden. Maar plotseling geeft zij de wens te kennen persoonlijk het leger te inspecteren. Bumm en Pück kunnen het haar niet uit het hoofd praten. Tijdens de inspectie wordt zij verliefd op Fritz, gewoon soldaat. Bij een zitting van de krijgsraad waagt Fritz het kritiek uit te oefenen op het krijgsplan van generaal Bumm. Baron Pück wijst erop dat Fritz als gewoon soldaat geen spreekrecht heeft. Hierop verheft de groothertogin soldaat Fritz in de adelstand en bevordert hem tot leger-aanvoerder. Fritz weet de oorlog te winnen en wordt met roem overladen. De groothertogin probeert nu zijn hart te winnen, tot groot ongenoegen van de officiële huwelijkskandidaat, prins Paul. De avances van de groothertogin blijven zonder gevolg, omdat Fritz al verloofd is met het boerinnetje Wanda. Gekwetst besluit de groothertogin zich aan te sluiten bij een door Paul, Pück en Bumm gesmede samenzwering die beoogt Fritz te vermoorden. Dan echter wordt de groothertogin opnieuw verliefd, dit keer op de knappe diplomaat Grog. Zij geeft opdracht Fritz niet te doden maar alleen te plagen. Dit gebeurt: zijn huwelijksnacht met Wanda wordt grondig vergald. Aan het slot wil de groothertogin zich binden aan Grog, maar die blijkt getrouwd te zijn en vader van vele kinderen. De groothertogin besluit dan maar met prins Paul te trouwen, want als je niet kunt krijgen waarvan je houdt, moet je maar houden van wat je krijgt. Fritz raakt al zijn rangen en titels weer kwijt, maar dat deert hem niet: als hij zijn Wanda maar heeft. En Bumm en Pück behouden de macht.